Avrupa Komisyonu tarafından “Sürdürülebilir Ürünler İçin Ekotasarım Yönetmeliği (ESPR) ve Enerji Etiketleme Yönetmeliği İçin 2025-2030 Çalışma Planı (Ecodesign for Sustainable Products and Energy Labelling Working Plan 2025-2030)” yayımlandı.

Sürdürülebilir ürünlerin tasarımı ve enerji etiketlemesi alanında 2025–2030 dönemi için belirlenen stratejik öncelikleri ve eylem planlarını içeren çalışma planı Avrupa'nın Temiz Sanayi Mutabakatı ve Rekabetçilik Pusulası ile uyumlu şekilde hazırlandı. Yeni yönetmelikler ile  tüketicilerin bilinçli seçimler yapmasına yardımcı olacak şeffaflık ve bilgilendirmeler ön planda tutularak AB'nin sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmasını desteklemek için ürün tasarımında çevresel etkilerin azaltılması, enerji verimliliğinin artırılması ve döngüsel ekonominin teşvik edilmesi amaçlanmakta.
 
Temel Hedefler ve Yaklaşımlar

• Sürdürülebilir Ürünler İçin Tek Pazar: Ecodesign for Sustainable Products Regulation (ESPR) ve Energy Labelling Framework Regulation (ELFR) çerçevesinde, tüm AB pazarında geçerli harmonize tasarım gereksinimlerinin belirlenmesi hedeflenmektedir. Sürdürülebilir ürünlerin üretimi ve tüketimini teşvik ederken, üreticiler ve tüketiciler için ölçek ekonomilerinden yararlanmayı amaçlayan uygulamalar ile​ ticaret engelleri önlenerek sürdürülebilir ürünler sunan işletmelerin küresel rekabet gücünün artırılması planlanıyor.
• Çevresel, Enerji ve İklim Etkilerinin Azaltılması: Ecodesign gereksinimleri, ürünlerin çevresel etkilerini azaltmayı, enerji verimliliğini artırmayı ve döngüselliği iyileştirmeyi hedeflemektedir. Ayrıca, tüketicilerin daha bilinçli satın alma kararları almasına yardımcı olmak için ürünlerin sürdürülebilirlik bilgilerini sunmaktadır.​
• Yenilik ve Rekabet Gücünün Artırılması: Bu plan, Avrupa'nın yenilik açığını kapatmayı, rekabetçiliği artırmayı, karbonsuzlaşmayı ve ekonomik güvenliği desteklemeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, sürdürülebilir ve döngüsel ürünler için öncü pazarların geliştirilmesine katkı sağlamayı hedeflemektedir.​
• Basitleştirme ve Yük Azaltma: Plan, ESPR'nin potansiyel çevresel etkileri ile uygulanabilirliğini ve düzenlemelerin basitleştirilmesi ihtiyacını dengelemeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, AB içindeki ve dışındaki şirketler için uyum maliyetlerini azaltmayı hedeflemektedir.​
• Onarılabilirlik ve Geri Dönüşüm: Tüketici elektroniği ve küçük ev aletleri gibi ürünler için onarılabilirlik gereksinimleri getirilecek. Ayrıca, elektrikli ve elektronik ekipmanların geri dönüştürülebilirliği için düzenlemeler yapılacak.
• Ürün Performansı ve Bilgi: Ürünlerin dayanıklılığı, enerji ve kaynak verimliliği, yedek parça temini gibi performans kriterleri, ürün bilgileri ise Dijital Ürün Pasaportu aracılığıyla sunulacak.

 
Stratejik Öncelikler

Plan kapsamında 2025–2030 döneminde çelik, alüminyum, tekstil (giyim odaklı), mobilya, lastik ve yataklar gibi ürünler öncelikli olarak seçildi. Bu ürünler, döngüsel ekonomi hedeflerine ulaşma potansiyelleri dikkate alınarak belirlendi.
Öncelikli ürün grupları:​

• Elektrikli ve Elektronikli Ürünler: Bilgisayarlar, telefonlar, televizyonlar gibi ürünler.​
• Beyaz Eşyalar: Buzdolapları, çamaşır makineleri, bulaşık makineleri gibi ürünler.​
• Aydınlatma Ürünleri: Ampuller, lambalar ve aydınlatma sistemleri.​
• Mobilya ve İnşaat Ürünleri: Dayanıklı mobilyalar ve inşaat malzemeleri.​
• Tekstil ve Moda Ürünleri: Giysiler ve aksesuarlar.​
• Otomotiv ve Taşıma Araçları: Elektrikli araçlar ve taşımacılık ekipmanları.​

 
Kaynak:
https://environment.ec.europa.eu/document/download/5f7ff5e2-ebe9-4bd4-a139-db881bd6398f_en?filename=FAQ-UPDATE-4th-Iteration_clean.pdf